2009 yılında Doğu Türkistan’ın başkenti Urumçi’de Çin hükümeti tarafından açılan ateş sonucu katledilen yüzlerce kişinin ölüm yıldönümü nedeniyle Mardin İHH tarafından yapılan basın açıklamasıyla anıldı.
Mardin İHH Dernek binasında gerçekleşen basın açıklamasına Mardin İHH İl Başkanı Mehmet Sabri Deniz’in yanı sıra İl Yönetim Kurulu Üyeleri ve gönüllüler katıldı.
Mardin İHH İl Başkanı Mehmet Sabri Deniz tarafından yapılan açıklamada 2009’da Doğu Türkistan’ın başkenti Urumçi’de bir fabrikada işçi olarak çalışan iki gencin linç edilerek öldürülmesi üzerine Urumçi valiliği önünde toplanan kalabalığın üzerine Çin hükümeti tarafından ateş açıldığını belirterek, açılan ateş sonucu yüzlerce kişinin ölümüne binlerce kişinin ise yaralanmasına sebep olduğunu söyledi.
Olaydan sonra on binlerce Uygurlu Müslüman tutuklanmış, tutuklananların büyük çoğunluğundan hâlâ haber bile alınmadığını ifade eden Başkan Deniz, “Sincan Uygur Özerk Bölgesi olarak adlandırılan Doğu Türkistan’da, Çin hükümetinin insan hakları ihlalleri hayatın tüm alanlarında yoğun bir şekilde hâlâ devam etmektedir. Çin hükümetinin yürüttüğü sistematik asimilasyon, zorunlu göç ve nüfus politikaları sonucu bölgede Müslüman nüfus azalırken, ev ve iş garantileriyle Çinlilerin bölgeye göçleri teşvik edilmektedir. Böylece demografik yapı değiştirilmeye çalışılmaktadır.
Çin Hükümetinin 2017 yılından bu yana Uygur Türkleri için kurduğu toplama kamplarının sayısı bugün 1200’ü aşmıştır. Bu kamplarda tutulan insan sayısı ise 3 milyon civarında olduğu tahmin edilmektedir. Ancak ne hazindir ki, bu hak ihlalleri ve soykırım uygulamalarına rağmen Çin hükümetine 7 Ekim 2020 tarihinde 138 ülkenin oylarıyla Birleşmiş Milletlerin İnsan Hakları Komisyonuna üye statüsü verilmiştir.
Çin hükümeti, uluslararası hukuk kurallarına aykırı bir şekilde asimilasyon ve soykırım politikalarına bugün de devam etmekte ve Evrensel İnsan Hakları Bildirisi’nin ilgili maddelerine aykırı davranmaktadır. Birleşmiş Milletlerin kabul ettiği Soykırım Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Sözleşmesi’nde yer alan tüm suçlar Çin hükümeti tarafından işlenmektedir.
Bu fiillerden bazılarını şu şekilde sıralamak mümkündür:
-Cami ve medrese gibi tarihi dini eserlerin yıkılması,
-Bir Kuşak Bir Yol projesi güzergâhında bulunan Müslümanlara ait köy ve kasabalardaki tüm kültürel ve tarihî dokuların yerle bir edilmesi, ahalisinin ise bölgeden sürgün edilmesi,
-Ramazanda oruç tutmanın yasaklanması,
-Müslümanlara ait mezarlıkların yok edilmesi ya da taşınması,
-Müslüman çocukların sünnet ettirilmesinin yasaklanması,
-Evlilik ve cenaze törenlerinin dine ve örfe uygun yapılmasının yasaklanması,
-Müslüman kızların Çinli erkeklerle zorla evlendirilmesi,
-Müslüman kanaat önderlerinin ve akademisyenlerin toplama kamplarına kapatılması,
-Dinî ve millî bayramların yasaklanması,
-Tüketim ürünlerinin “Helal” olarak etiketlenmesinin yasaklanması,
-Anadilde eğitim hakkının yasaklanması,
-Çincenin bölgede zorunlu eğitim dili hâline getirilmesi,
-Başta Kur’an-ı Kerim olmak üzere dinî ve millî eserlerin toplanarak yakılması,
-Dinî ve millî eserlerin okuması ve bulundurulmanın yasaklanması,
Başkan Deniz açıklamasının devamında; “Endişe ile söyleyebiliriz ki, İslâm dünyasının ve tüm insanlığın sırtını döndüğü Doğu Türkistan’ın gündelik kazançlar ve reel politik kaygılarla unutulması durumunda yarın yanında durulacak bir Doğu Türkistan olmayacaktır. Çin hükümetinin bölgede periyodik olarak devam ettirdiği zulmün arkasında biraz da ekonomik çıkarlar yatmaktadır. 138 çeşit madenin çıkarıldığı bölgede petrol, doğalgaz, uranyum, altın ve kömür madenleri açısından da oldukça zengindir. 8 ülkeyle sınırı bulunan bölgenin jeopolitik konumu oldukça önemlidir. Bu yüzden bölge, Çin hükümetinin 2013 yılında ilan ettiği “Bir Kuşak Bir Yol” projesinin ana güzergâhında yer almaktadır. Çin Hükümetinin Doğu Türkistan’daki sistematik hak ihlalleri, asla görmezden gelinemeyecektir. Söz konusu hak ihlalleri, vicdan sahibi herkesin karşısında durması gereken büyük zulümlerdir. Ne yazık ki, şu ana kadar ne Birleşmiş Milletler ne İslâm İşbirliği Teşkilatı ne de diğer uluslararası kurum ve kuruluşlar üzerlerine düşen görevi yerine getirememektedir.” açıklamasında bulundu.
Mardin İHH İl Başkanı Deniz, “Buradan açık bir şekilde çağrıda bulunuyoruz; insanlık tarihi boyunca ne kadar zulüm ve zalim varsa hepsi tarihe kara birer leke olarak geçmişlerdir. Ne kadar zulüm ve zalim destekçisi varsa tarihin karanlık sayfalarında yer almışlardır. Gelin bu zulümleri engellemek için adımlar atın! İnsan haklarına savaş açan, insanlık onurunu çiğneyen ve on yıllardır türlü zulümler işleyen Çin hükümetine gereken yaptırımları uygulayın.” çağrısında bulundu.
Açıklamanın sonunda Deniz, “Bu vesilesi ile Türkiye halkı olarak 2009 Urumçi Katliamında ve diğer saldırılarda hayatlarını kaybeden kardeşlerimize Allah’tan rahmet diliyoruz. Doğu Türkistan’da zulüm bitene kadar, kardeşlerimizin yanında duracağımızı ve asla yalnız bırakmayacağımızı bir kez daha ifade ediyoruz.” temennisinde bulundu.