Fizyoterapist Mehmet Şerif Bilben, küçük yaşta uzun süre ekrana maruz kalan çocuklarda otizm belirtilerinin giderek arttığına dikkat çekerek “Ebeveynlerin, çocuklarını mümkün olduğunca ekrandan uzak tutmaları gerekiyor.” dedi.
Günümüzde çocukların çok erken yaşlardan itibaren teknolojiyle iç içe büyümesi, gelişimsel sorunlarını da beraberinde getiriyor.
Fizyoterapist Mehmet Şerif Bilben, çocukların uzun saatler televizyon, tablet ve telefon başında vakit geçirmesinin ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğine dikkat çekti .
Özellikle 6 yaş öncesinde aşırı ekran maruziyetinin çocuklarda otizm belirtilerini tetiklediğini belirten Bilben, ebeveynleri bu konuda daha bilinçli olmaları hususunda uyardı.
“Ekran süresi arttıkça gelişim geriliyor”
Bilben, küçük yaşlarda aşırı ekran kullanımı nedeniyle birçok çocuğun fiziksel ve mental gelişiminde gerileme yaşandığını ifade ederek, “Günümüzde artık küçük çocuklarda bile postür bozukluğu yaşanıyor. Çok ciddi boyun ağrıları, bel ağrıları, sırt ağrıları çekmeye başlıyorlar. Bunun temel nedeni, yaşam tarzının değişmesi ve teknolojik cihazların kullanımının artması. Telefon, tablet ve bilgisayar kullanımı, çocukların duruşunu olumsuz etkiliyor. Ancak sadece fiziksel olarak değil, mental olarak da büyük etkileri var. Çocuklar, ekran karşısında çok fazla vakit geçirdiğinde sosyalleşme becerileri zayıflıyor, dış dünyaya karşı ilgisiz hale geliyorlar.” dedi.
Özellikle 6 yaşın altındaki çocukların ekran karşısında uzun süre kalmasının gelişimlerini olumsuz etkilediğini ve otizm belirtileriyle ilişkilendirildiğini vurgulayan Bilben, “6 yaş öncesinde çocukların aşırı ekran maruziyeti çok daha ciddi sorunlara yol açabiliyor. Televizyon izleme, telefon bağımlılığı veya ebeveynlerin çocuklarının dikkatini çekmek için teknolojiyi bir araç olarak kullanması, gelişim geriliğine neden olabiliyor. Hatta bazı çocuklarda otizm belirtileri ortaya çıkabiliyor. Örneğin, çok küçük yaşlardan itibaren televizyon izleyen bir çocuk, zamanla dış dünyaya tepki vermemeye başlıyor. Odağı zayıflıyor, seslere ve çevresine karşı duyarsız hale geliyor. Bu tür vakalarla sıkça karşılaşıyoruz.” ifadelerini kaydetti.
“2 buçuk yaşına kadar sürekli televizyon izleyen bir çocuğun odaklanma yetisi zayıflıyor”
Bilben, doğuştan gelen otizmin yanı sıra, aşırı ekran kullanımının otizm benzeri belirtilere yol açabileceğini belirtti:
Fizyoterapist Mehmet Şerif Bilben
Otizmin asıl belirtilerine değinen Bilben, “Otizmin birçok nedeni olabilir. Genetik yatkınlık, erken doğum veya oksijen eksikliği gibi faktörler otizme sebep olabilir. Ancak sonradan gelişen otizm belirtilerinin büyük bir kısmı teknoloji bağımlılığına bağlı olarak ortaya çıkıyor. Anne-babalar, çocuklarının televizyon izleyip sessiz durmasına seviniyor. ‘Aman ses çıkarmasın, rahatsızlık vermesin’ diyerek çocuklarını uzun saatler ekrana maruz bırakıyorlar. Ancak bu durumun ciddi sonuçları var. 2 buçuk yaşına kadar sürekli televizyon izleyen bir çocuğun odaklanma yetisi zayıflıyor, çevresine tepki vermemeye başlıyor, göz teması kurmuyor. Bu belirtiler, doğuştan gelen bir sorun olmasa da sonradan gelişebiliyor ve çocuğun sosyal ve zihinsel gelişimini olumsuz etkiliyor.” şeklinde ifade etti.
Çocukların 6-7 yaşına kadar mümkün olduğunca doğal yollarla büyümesi gerektiğini ifade eden Bilben, “Ebeveynlerin, çocuklarını mümkün olduğunca ekrandan uzak tutmaları gerekiyor. 6-7 yaşına kadar ekran süresinin minimum seviyede tutulması şart. Çocuklar bu süreçte sosyal oyunlar oynayarak, fiziksel aktiviteler yaparak ve çevreleriyle etkileşim içinde büyümeliler. Teknoloji, ancak belli bir yaştan sonra eğitim amaçlı kontrollü bir şekilde kullanılmalı. Günümüzde çocuklar sosyal medyada saatler harcarken, ders çalışmaya ya da fiziksel aktivitelere yeterince zaman ayırmıyorlar. Bunun sonucunda da yalnızlaşma, içine kapanma ve sosyal kaygılar gelişiyor. Otizmin en büyük belirtilerinden biri de budur.” ifadelerine yer verdi.
“Yalnızlaşma ve beslenme problemleri artıyor”
Bilben, teknoloji bağımlılığının yalnızca sosyal izolasyona değil, beslenme bozukluklarına da neden olduğunu kaydederek, “Teknolojiye bağımlı olan çocuklar zamanla yalnızlaşmaya başlıyor. Aile ile birlikte yemek yeme alışkanlığı bile kayboluyor. Çocuklar izledikleri içeriklerde gördükleri yiyecekleri istiyor, ancak bunlar genellikle sağlıksız, şeker içeren gıdalar oluyor. Anne-baba bu yiyecekleri temin edemeyince çocuk yemek yememeye başlıyor. Sonrasında çocuk, yemek saatlerinde ailesinden uzaklaşıyor ve kendi başına zaman geçirmeyi tercih ediyor. Ergenlik dönemine gelindiğinde ise bu yalnızlık daha da artıyor ve çocuk tamamen içine kapanıyor.” dedi.
Bilben, ebeveynlere düşen görevlere de değinerek, “Teknolojinin bilinçli ve kontrollü kullanılması gerekiyor. Aksi takdirde çocuklarımızı gerçek dünyadan koparıyor, yalnızlığa itiyor ve gelişimlerini olumsuz etkiliyoruz. İlk yıllarda birebir temas, göz teması ve sosyal oyunlarla çocuklarımızı büyütmeliyiz. Teknoloji ne kadar geç hayatlarına girerse, gelişimleri o kadar sağlıklı olur. Çocuklar ekran karşısında uzun saatler harcayınca, ders çalışmaya ya da sosyal aktivitelere vakit ayırmamaya başlıyor. Günümüzde birçok çocuk sosyal medyada popüler akımları takip ediyor, dans videolarını ezberliyor, ancak okulda derslere ilgisiz kalıyor. Eğitimde başarılı olmak için disiplin ve dikkat gerekiyor, ancak aşırı ekran maruziyeti bu süreci baltalıyor. Teknolojiyi doğru yönetirsek, çocuklarımızın geleceğini de daha sağlıklı şekillendirebiliriz.” ifadelerini kullandı. (İLKHA)